Z tego felietonu dowiesz się...
Wstęp
Czy zastanawiałeś się kiedyś, jakie nieoczywiste miejsca na świecie mogą być silnie powiązane z Polską? Co powiedziałbyś na wieś w Mołdawii, gdzie polskość jest nieodłącznym elementem lokalnej społeczności? Witamy w Styrzacji – miejscu, które odnajdą wszyscy, którzy pragną poczuć oddech polskiej historii i kultury na dalekim wschodzie.
Historia Styrzacji
Od początków do XX wieku
Historia Styrczy, niewielkiej wsi na wschodzie Mołdawii, jest mocno związana z Polską. Polacy pojawili się w tej okolicy już w XVIII wieku, osiedlając się na terenach Księstwa Mołdawskiego, których południową część zamieszkiwali Gagauzi – chrześcijańscy Turkmeni. W wieku XIX, za panowania cara Mikołaja I, Polacy zostali przeniesieni na tę ziemię jako zesłańcy po powstaniach listopadowym i styczniowym.
XX wiek i obecność polska
Styrcza stała się jednym z ostatnich miejsc, gdzie Polacy zachowali swoją tożsamość, mimo trudnej historii XX wieku. Znajduje się tutaj najstarsza polska szkoła na wschodzie, która przez wiele lat była jedyną instytucją edukacyjną naucząjącą w języku polskim na terenach Mołdawii.
Polska Kultura w Styrczy
Szkoła i Język
Szkoła w Styrczy jest symbolem polskiej kultury i obecności w tym rejonie. Przez lata była ostoją polskości, gdzie nauczano w języku polskim, a lekcje historii i literatury pozwalały młodemu pokoleniu na przyswojenie polskiej kultury. Współcześnie, mimo że większość mieszkańców posługuje się językiem rosyjskim lub mołdawskim, nadal naucza się tu języka polskiego.
Kościół i Religia
Kolejnym symbolem polskości w Styrczy jest kościół rzymskokatolicki pw. Najświętszego Serca Jezusowego. Został on wybudowany na początku XX wieku przez polskich zesłańców i do dziś jest miejscem spotkań Polaków z Styrczy.
Zwiedzanie Styrczy
Szkoła
Pierwszym miejscem, które warto odwiedzić podczas wizyty w Styrczy, jest oczywiście szkoła. Można tam poczuć ducha polskiej historii i zrozumieć, jak ważnym miejscem była ta instytucja dla miejscowej społeczności. W szkole można zobaczyć stare fotografie, dokumenty i książki, które są dowodem na trwałość polskiej obecności w tym miejscu.
Kościół Najświętszego Serca Jezusowego
Następnie warto udać się do kościoła Najświętszego Serca Jezusowego. To miejsce stanowi centrum religijne dla miejscowych Polaków i jest ważnym elementem ich tożsamości. W środku kościoła znajduje się wiele elementów nawiązujących do polskiej kultury i historii.
Miejsca pamięci
W Styrczy można znaleźć kilka miejsc, które upamiętniają historię polskich zesłańców. Są to m.in. pomniki i tablice pamiątkowe, które opowiadają o trudach zesłańców i ich niezłomnej woli przetrwania.
Tradycje i obyczaje
Polskie święta
Mieszkańcy Styrczy do dziś kultywują polskie tradycje i obyczaje. Obchodzą polskie święta, takie jak Boże Narodzenie czy Wielkanoc, zachowując wiele starych tradycji. Szczególnie ważne jest dla nich święto Dnia Zesłańca, które jest okazją do wspomnienia swoich przodków i celebracji polskości.
Kuchnia
Styrcza to także miejsce, gdzie można skosztować polskiej kuchni. Chociaż wpływy mołdawskie są tu zauważalne, wiele potraw bazuje na polskich recepturach przekazywanych z pokolenia na pokolenie.
Podsumowanie
Styrcza to wieś, której mieszkańcy z dumą kultywują swoją polskość. Mimo wielu trudności, jakie napotkali na swojej drodze, udało im się zachować swoją kulturę, język i tradycje. To miejsce, które każdy Polak powinien odwiedzić, aby zrozumieć, jak daleko może sięgnąć polska tożsamość i jak silne są jej korzenie, nawet na obczyźnie.
